Reklama

Niedziela Przemyska

Kijów spuścizna Bizancjum

Tak długo, jak Matka Boża
modli się z uniesionymi rękami,
będzie trwać święta Ruś
Kijowska

Monika Jasina

Tak długo, jak Matka Boża modli się z uniesionymi rękami, będzie trwać święta Ruś Kijowska

Stolica Ukrainy to nie tylko sławny z rewolucji godności Majdan, ale także tysiącletnie zabytki, nierozerwalnie związane z historią chrześcijaństwa w tej części Europy. Miasto może być ciekawym celem wakacyjnej wyprawy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Trwa liturgia; uroczysty, wielogłosowy śpiew odbija się od złoconego ikonostasu. Przed każdą z licznych ikon ktoś modli się w ciszy, z rozmachem kreśląc potrójny znak krzyża i pochylając się w niskim, pełnym szacunku ukłonie. Turysta z Zachodu może poczuć się profanem. Tutaj pachnie nie tylko świecami z prawdziwego wosku, ale także starożytnością Bizancjum. W stolicy Ukrainy wiele jest miejsc odzyskujących dawny blask i pierwotne przeznaczenie po okresie bezwzględniej, siłowej ateizacji, wdrażanej wraz z bolszewicką ideologią. Jedną z nielicznych świątyń, czynnych nieprzerwanie od zakończenia II wojny światowej, jest sobór św. Włodzimierza w Kijowie, obecnie główna cerkiew Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego. W sondażu przeprowadzonym na początku 2016 r. przynależność do tego Kościoła zadeklarowało 32 proc. Ukraińców.

Najświętsze miejsca

Reklama

Niezależnie od wyznania, każda kobieta wchodząca do prawosławnej świątyni zostanie poproszona o nakrycie głowy. Stosowną chustkę można kupić na stoisku z pamiątkami lub zostanie nam wypożyczona. Panie mające zamiar odwiedzić najświętsze miejsce prawosławia, Ławrę Peczerską, a szczególnie udające się do jej podziemnych jaskiń, gdzie pochowani są święci ojcowie, muszą ponadto włożyć spódnicę. Nieprzygotowane turystki wyposaża się na miejscu w szerokie i długie fartuchy, które owinięte wokół talii okrywają niestosowny ubiór. Peczerscy święci odbierają szczególną cześć od przybywających tu z całego świata pielgrzymów. W ciasnych, skalnych korytarzach wierni zatrzymują się na modlitwę przed wystawionymi na widok publiczny trumnami. W innych, tzw. Dalekich Pieczarach, widok jest znacznie bardziej wstrząsający – na skalnych półkach leżą naturalnie zmumifikowane zwłoki mnichów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Historia świątyni sięga połowy XI wieku. Pierwszy monaster powstał tutaj w 1051 r. w pieczarach, od których pochodzi nazwa klasztoru. Natomiast samo określenie „ławra” zaczerpnięte jest z języka greckiego dla określenia większych, znaczących męskich klasztorów w Kościele prawosławnym i katolickich kościołach wschodnich. Oznacza także skupione wokół świątyni pustelnie, zamieszkałe przez mnichów nieprowadzących wspólnego życia zakonnego. Przez wieki kijowska ławra spełniała obie te funkcje. Obecnie część budynków jest w zarządzie państwowym i stanowi siedzibę muzeów; część to czynne miejsca kultu religijnego. W 1990 r. Ławra Peczerska została wpisana, wraz z Soborem Mądrości Bożej (Sofijskim), na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Sofia znaczy mądrość

Reklama

W bramie prowadzącej na dziedziniec Soboru Sofijskiego hula wiatr. Na chwilę można się przed nim schronić, kupując bilet w kasie, ukrytej w załamaniu grubego muru. Tutaj nie trzeba nakrywać głowy ani dbać o godny strój. Licząca ponad tysiąc lat budowla ma obecnie charakter wyłącznie muzealny. Sobór Mądrości Bożej wybudował książę Jarosław Mądry w XI wieku. To dokładna replika konstantynopolskiej bazyliki Hagia Sofia; w ciągu tysiąclecia istnienia świątynia była kilkakrotnie grabiona, niszczona i odbudowywana. Duchowa historia tego miejsca została przerwana w roku 1934, kiedy w ramach akcji zamykania i burzenia kościołów w imperium nowego, bolszewickiego porządku, cały zespół klasztorny zamieniono w muzeum, rabując przy tym przedmioty liturgiczne i obrazy. Czego nie udało się ukraść, spalono, a ocalałe z pogromu nieliczne eksponaty: część cennych ikon i archiwum fotograficzne wywieziono do Niemiec w czasie II wojny światowej.

Obecnie zwiedzającym prezentuje się nieliczne artefakty: marmurowe sarkofagi książęce i dokonane miejscami odkrywki, dzięki którym można zobaczyć fragment pierwotnego muru lub podłogowej mozaiki. Zwraca uwagę główna ozdoba wnętrza kopuły w centralnej części soboru: mozaika Orantki, Matki Bożej przedstawionej z uniesionymi dłońmi. Mimo upływu tysiąca lat od powstania, wizerunek mieni się pełną gamą kolorów i zachwyca precyzją wykonania. Miejscowa legenda głosi, że jak długo Maryja będzie modlić się z uniesionymi rękami, tak długo będzie trwała święta Ruś Kijowska.

Polskie ślady

Dziś do Kijowa można dojechać w ciągu kilku godzin, korzystając z wygodnego połączenia kolejowego, rozpoczynającego się w Przemyślu. Między innymi dzięki temu stolica Ukrainy stała się obecnie dość popularnym celem turystycznych wypraw Polaków. Warto przypomnieć, że polskie ślady w Kijowie sięgają czasów panowania Bolesława Chrobrego; legendarne opowieści o mieczu wyszczerbionym o Złotą Bramę od roku 1569 zastępują dokumenty potwierdzające utworzenie województwa kijowskiego w ramach Korony Polskiej. Po koniec XVII wieku, na mocy traktatu polsko-rosyjskiego, miasto oficjalnie zostało przyznane Rosji.

W czasach zaborów Kijów był jednym z ważnych ośrodków polskości. Na uniwersytecie kadrę naukową i studencką tworzyli początkowo prawie wyłącznie Polacy. Całe kwartały miasta zamieszkiwane były niemal wyłącznie przez polską arystokrację, kupców i mieszczan. Centrum jednej z takich dzielnic była ulica Kościelna z rzymskokatolickim kościołem pw. św. Aleksandra. To tam miała miejsce jedna z największych manifestacji młodzieży polskiej w przeddzień wybuchu powstania styczniowego.

Dzisiaj ulica nazywa się tak samo, a kościół, zmieniony w czasach sowieckich na planetarium, został na początku lat 90. ubiegłego wieku oddany do dyspozycji parafii oraz wyznaczony na konkatedrę diecezji kijowsko-żytomierskiej. W niedziele i święta można tu wysłuchać Mszy św. odprawianej w po polsku. Wbrew pozorom biorą w niej udział nie tylko polskojęzyczni turyści; wszystkie ławki w obszernym wnętrzu świątyni są zapełnione. Nie brakuje młodych, ale warto zwrócić uwagę na osoby starsze; otwierają zniszczone modlitewniki, starannie odmawiając pacierze. W przestrzeni liturgii sprawowanej po polsku są u siebie, choć na co dzień otacza ich świat inny niż ten, który pamiętają z dzieciństwa.

Podziel się:

Oceń:

2017-08-16 13:36

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Jedna prosta – wiele zachwytów

Symbol ulicy – Arco dell Passetto Farnese i tuż za nim kościół Santa Maria dell’ Orazione e Morte

Margiat Kotas

Symbol ulicy – Arco dell Passetto Farnese i tuż za nim kościół Santa Maria dell’ Orazione e Morte

Co mają ze sobą wspólnego papież Juliusz II, Michał Anioł, Bramante i maszkaron? Łączy ich jedna rzymska ulica – via Giulia biegnąca nieopodal Tybru.

Więcej ...

IMGW: mogą pojawić się podtopienia. Sytuacja nie jest w 100% bezpieczna

2025-07-08 15:17

Adobe.Stock

Kulminacyjny moment opadów przypadnie w nocy z wtorku na środę; prognozy są korzystniejsze niż te z września 2024 roku - poinformowały we wtorek na konferencji IMGW i Wody Polskie.

Więcej ...

Biblia Gutenberga w Subiaco. Unikatowe wystawy i święto książki

2025-07-08 19:11

Pixabay.com

W położonym nieopodal Rzymu mieście, gdzie narodził się włoski druk, zostanie pokazany jeden z najrzadszych egzemplarzy Biblii na świecie. Subiaco – benedyktyńskie miasteczko w regionie Lacjum – zainaugurowało cykl wydarzeń pod hasłem „Włoska Stolica Książki 2025”.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół

Zmarł bp Władysław Bobowski

Św. Jan z Dukli wzorem pokory i cierpliwości

Niedziela Świdnicka

Św. Jan z Dukli wzorem pokory i cierpliwości

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Na ile jestem zjednoczony z Chrystusem?

Wiara

Na ile jestem zjednoczony z Chrystusem?

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Wiadomości

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Wiadomości

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Kościół

Najwyższy pomnik Jana Pawła II na świecie zdewastowany

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie