Reklama

Nauka

Rakiety NASA z polskim napędem

Wojciech Rostafiński, żołnierz AK i uczestnik Powstania Warszawskiego, po wojnie stał się na wiele lat współpracownikiem tajnych projektów NASA. Jego nazwisko zostało umieszczone w Alei Zasłużonych nad Badaniami Kosmosu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Jako pierwszy na świecie opracował kompletny matematyczny model zjawiska przechodzenia fal głosowych w przewodach zgiętych; potwierdzony doświadczalnie. Uczestniczył w projektach NASA związanych z badaniem dynamiki zespołu napędowego rakiet, a jego specjalnością stały się pompy i sprężarki. Inżynier Rostafiński w tym czasie sformułował nową nieokreśloną całkę, która została włączona do zaawansowanych tablic matematycznych. Był publicystą – jego prace drukowano na 4 kontynentach – i autorem książek popularyzujących zagadnienia fizyki oraz eksplorację kosmosu.

Nie marnował dnia

Reklama

Wojciech Rostafiński, wnuk wybitnego naukowca i prekursora florystyki polskiej Józefa Rostafińskiego, a syn prof. Jana Rostafińskiego, urodził się 19 września 1921 r. w Warszawie. W profesorskim domu wychowywała się trójka dzieci: Anna, Wojciech i najstarszy Michał. Przy obiedzie uczyli się francuskiego, konwersując ze starszą panią, Francuzką. Wojciech Rostafiński wspominał: „Jak czegoś nie wiedziałem, albo któreś z mojego rodzeństwa, ojciec mówił: Idź do encyklopedii, wyciągnij, zajrzyj, przeczytaj. Takeśmy się uczyli obcowania z książkami i zdobywania wiedzy. (...) Pamiętam, że trzeba było zawsze przyjść o wpół do ósmej na wspólną kolację, kiedy to podsumowywano miniony dzień i planowano jutrzejszy oraz dalsze. W owym wspólnym rachunku sumienia dzieci zdawały sprawę z postępów szkolnych, ale i z tego, jak odnoszą się do siebie nawzajem, a także do innych ludzi ze swego otoczenia, co kto przeczytał, dokąd wybiera się na wycieczkę. Z każdego przeżytego dnia powinno było «coś zostać», nie mógł być zmarnowany”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Uczęszczał do Gimnazjum Państwowego im. Adama Mickiewicza w Warszawie, gdzie zdał maturę w 1939 r. Był członkiem przedwojennego harcerstwa polskiego – 5. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej.

Wojna pod opieką św. Antoniego

Po wybuchu wojny Wojciech podjął zastępcze studia w instytucie Wawelberga. Cała trójka rodzeństwa była w AK. Pewnego dnia gestapo zabrało rodziców i Annę. Po ośmiu miesiącach Pawiaka ojciec znalazł się w obozie w Stutthofie, matka z córką były najpierw w Ravensbrück, potem w Buchenwaldzie. Wszyscy szczęśliwie ocaleli, co uważali za skutek opieki św. Antoniego, obdarzonego przez rodzinę szczególnym nabożeństwem. W grudniu 1942 r. Wojciech ukończył konspiracyjną szkołę podchorążych i został żołnierzem dywersji w szeregach ZWZ, a potem AK. W 1944 r. brał udział w Powstaniu Warszawskim – jako członek plutonu „Rygiel”, którego później został dowódcą. Został odznaczony Krzyżem Walecznych, a na końcu powstania także Orderem Virtuti Militari (V kl.) oraz został awansowany na oficera. Jego nazwisko konspiracyjne to Bolesław Masławski, a pseudonimy: „Wojciechowski”, „Wojciech”. Po powstaniu trafił do niewoli niemieckiej, z której uwolnili go Amerykanie.

Sukcesy na emigracji

Reklama

Po odzyskaniu wolności wyjechał do Francji, gdzie zaciągnął się ponownie do służby w Wojsku Polskim. W 1945 r. otrzymał akademickie stypendium z funduszów 2. Korpusu Polskich Sił Zbrojnych we Włoszech i rozpoczął studia na politechnice – écoles Spéciales – uniwersytetu w Louvain w Belgii. Już wtedy bezpieka inwigilowała jego całą rodzinę i przechwyciła kilkadziesiąt listów od ojca. Inżynier Rostafiński, jako uchodźca polityczny, nie akceptował sowietyzacji Polski. Na emigracji prezentował postawę niepodległościową. Odrzucał komunizm jako ideologię obcą narodowi polskiemu. W 1948 r. ukończył studia z dyplomem inżyniera. Po krótkim okresie pracy w hutach rozpoczął pracę w belgijskim przemyśle. Latem 1949 r. ożenił się z Marią Sikorską, studentką romanistyki w Louvain, a 17 stycznia 1952 r. urodził się ich syn Tomasz.

W sierpniu 1953 r. z małym Tomaszem przenieśli się na stałe do Stanów Zjednoczonych, gdzie w zagospodarowaniu się pomogła tamtejsza rodzina Marii. W 1961 r. Rostafiński znalazł pracę w Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA), w Cleveland, w stanie Ohio. Wtedy inżynierów naukowców najmowano dosłownie setkami, ponieważ ruszył wielki program lotów na Księżyc. Przepracował tam 33 lata. Było to najlepsze, jak twierdził, miejsce na świecie, jeśli chodzi o podniety intelektualne: praca ciekawa, że trudno sobie wyobrazić ciekawszą. Zajmował się przede wszystkim pompami na ciekły wodór i ciekły tlen oraz sprężarkami osiowymi do nowego typu silników odrzutowych stosowanymi w rakietach. Przez wiele lat kierował projektami zleconymi znanym firmom, m.in. Rocketdyne i Aerojet w Kalifornii i na Florydzie oraz uniwersytetom w Ohio i Wirginii. Był członkiem komisji oceny badań naukowych w dziale Aerospace w National Science Foundation w Waszyngtonie.

W tajnych projektach NASA

Reklama

Prowadził też własne prace badawcze, które zaowocowały szeregiem opracowań naukowych, opublikowanych w NASA Reports. Co dziesiąty pracownik agencji w latach 60. był doktorem. Do tego grona dołączył Wojciech Rostafiński po ukończeniu studiów doktoranckich na Columbia University w Nowym Jorku, gdy w 1971 r. obronił pracę i otrzymał doktorat na wydziale matematyki stosowanej. Jego rozprawa dotyczyła zachowania się fal głosowych w przewodach zgiętych, co było wówczas dla badaczy sprawą tajemniczą. Jako pierwszy na świecie opracował kompletny matematyczny model tego zjawiska, i to potwierdzony doświadczalnie. Wygłaszał potem liczne odczyty z tego zakresu i ogłosił wiele prac drukiem. Uczestniczył w tajnych projektach NASA, związanych z badaniem dynamiki zespołu napędowego rakiet.

Z ramienia NASA prowadził audycje o kosmosie w Radiu Głos Ameryki w Waszyngtonie. Pisał artykuły popularnonaukowe do czasopism na czterech kontynentach. W sumie w prasie zamieścił co najmniej trzysta artykułów popularyzujących naukę, opisów z podróży oraz szkiców historycznych. Opublikował trzy książki, w tym „Niedostrzegalne światy” – książkę popularyzującą zagadnienia fizyki oraz eksplorację kosmosu. Jego prace do dziś są odnotowywane w Science Citation Index. NASA wyróżniła inż. Rostafińskiego dyplomami uznania za osiągnięcia naukowe, m.in. za sformułowanie nowej nieokreślonej całki, która została włączona do zaawansowanych tablic matematycznych. Reprezentował agencję NASA na wielu konferencjach naukowych i seminariach w USA i Kanadzie. Jako jedyny polski uczony na Zachodzie był przez wiele lat członkiem NASA Speaker’s Bureau.

Zawsze czuł się Polakiem, dlatego na emigracji prowadził Szkołę Polską w Cleveland. Obok takich profesorów, jak Alexander Schenker, Roman Szporluk czy Piotr S. Wandycz, otwierał konferencje Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce. Rostafiński był także wnikliwym obserwatorem i krytykiem polskiej rzeczywistości po 1989 r. Za bezinteresowną służbę dla kultury narodowej w 1993 r. otrzymał w Ambasadzie Polskiej w Waszyngtonie komandorię Orderu Odrodzenia Polski, a w 1998 r. komandorię Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Zmarł 6 lipca 2002 r. w Cleveland.

Wychowani do polskości

Syn Wojciecha Rostafińskiego – Tomasz Jan Rostafiński jest doktorem psychologii w Chicago, gdzie obok pracy naukowej prowadzi działalność w polskiej rozgłośni. Starsza córka – Karolina Rostafiński-Merk mieszka w Cleveland, a młodsza, Anna Rostafinski – w Lakewood (Ohio). Cała trójka rodzeństwa posługuje się biegle językiem polskim i propaguje go wśród amerykańskiej Polonii.

Podziel się:

Oceń:

2019-07-24 11:32

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Ponad 1000 polskich księży ryzykowało życiem, pomagając Żydom

hurk/pixabay

Więcej ...

Tomasz Królak rezygnuje z funkcji wiceprezesa KAI

2025-07-08 17:29

YouTube/KAI

Tomasz Królak, wieloletni dziennikarz Katolickiej Agencji Informacyjnej, złożył dziś rezygnację z funkcji wiceprezesa tej instytucji. 62-letni Królak pracuje w KAI od chwili jej powstania 32 lata temu. Wraz z Marcinem Przeciszewskim współuczestniczył w tworzeniu Agencji i opracowywaniu zasad jej funkcjonowania.

Więcej ...

Warszawa: ponownie otwarta zostanie klubokawiarnia bez cennika i alkoholu

2025-07-09 21:23
Ks. Rafał Główczyński

Karol Porwich/Niedziela

Ks. Rafał Główczyński

W sobotę ponownie otwarta zostanie stołeczna klubokawiarnia bez cennika i alkoholu – powiedział PAP ks. Rafał Główczyński prowadzący na YouTube kanał „Ksiądz z osiedla”. Klientów obsługiwać będzie młodzież, która zarobione pieniądze przeznaczy na wyjazd na Jubileusz Młodych w Rzymie.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Watykan podjął decyzję ws. domniemanych objawień blisko...

Kościół

Watykan podjął decyzję ws. domniemanych objawień blisko...

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...

Kościół

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...

Módlmy się o nowe powołania

Wiara

Módlmy się o nowe powołania

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Wiadomości

Jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ws. lekcji...

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Wiadomości

Rodzice mogą iść do sądu. Jak szkolne świadectwo bez...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Dziewczynka, która przebaczyła swemu zabójcy

Święci i błogosławieni

Dziewczynka, która przebaczyła swemu zabójcy