„Pasja wg św. Mateusza” Jana Sebastiana Bacha (1685 - 1750 ) zabrzmiała 30 kwietnia wieczorem w bazylice jasnogórskiej na rozpoczęcie 26. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, który potrwa do 8 maja. Organizuje go Stowarzyszenie Przyjaciół Gaude Mater.

Patronat honorowy nad Festiwalem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskie Andrzej Duda, który z tej okazji skierował do organizatorów i uczestników Festiwalu specjalny list, który odczytał doradca Prezydenta RP Tadeusz Deszkiewicz.

W swoim liście prezydent Andrzej Duda podkreślił, że „Festiwal wpisuje się w obchody 1050 rocznicy Chrztu Polski” i wskazał na znaczenie Jasnej Góry. Prezydent RP zwrócił uwagę na doświadczenie piękna „w różnych przejawach życiu duchowego” i podkreślił, że Festiwal „Gaude Mater” to „czas święta”

Małgorzata Nowak, dyrektor Festiwalu witając przybyłych gości m. in. abp Wacława Depo metropolitę częstochowskiego, parlamentarzystów, ludzi kultury, mediów, przedstawicieli władz samorządowych podkreśliła, że „hymn Gaude Mater Polonia w roku Jubileuszu Chrztu Polski nabiera szczególnego znaczenia” i dodał, że „trzeba wyśpiewać „Raduj się Polsko” za promocję polskiej muzyki sakralnej na Festiwalu przez 26 lat jego istnienia”.

Abp Wacław Depo metropolita częstochowski otwierając Festiwal podkreślił m. in. że „pamiętając o Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski do pieśni Gaude Mater Polonia, która łączy się tak mocno z Festiwalem, trzeba dołączyć pieśń „Bogurodzica”.

Przed rozpoczęciem koncertu dla Stowarzyszenia Przyjaciół „Gaude Mater” została wręczona Honorowa Odznaka „Zasłużony dla kultury polskiej”, którą w imieniu Stowarzyszenia odebrał Jan Szyma z rąk wicewojewody śląskiego Mariusza Trepki. Odznaczenie na wniosek Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie przyznał prof. Piotr Gliński, Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego.

„Pasja wg św. Mateusza” powstała w ostatnim okresie jego twórczości J.S. Bacha, gdy zajmował stanowisko kantora przy Kościele św. Tomasza w Lipsku. Prawykonanie dzieła odbyło się również w kościele św. Tomasza w Lipsku, w Wielki Piątek 1729 r. Literackim tworzywem "Pasji" jest relacja św. Mateusza zapisana w 26 i 27 rozdziale jego Ewangelii.

Dzieło Bacha wykonali: Die Kölner Akademie (Niemcy), Orkiestra Historyczna {oh!} (Polska), pod dyrekcją Michaela Alexandra Willensa (Wielka Brytania) oraz soliści: Bethany Seymour (Wielka Brytania) - sopran, Myriam Arbouz (Francja) - sopran, Marion Dijkhuizen (Holandia) - alt, Carolyn Günther (Niemcy) - alt, Georg Poplutz (Niemcy) - tenor, Gwilym Bowen (Wielka Brytania) - tenor, Thomas Laske (Niemcy) - bas, Mauro Borgioni (Włochy) - bas.

Bożena Sztajner/Niedziela

Die Kölner Akademie, to zespół prezentujący muzykę od XVII do XXI wieku, zarówno na współczesnych jak i dawnych instrumentach, z udziałem światowej sławy solistów. Pierwsza płyta orkiestry „Pasja św. Mateusza” Johana Valentina Meder’a otrzymała 5 gwiazdek w ocenie Fonoforum (Niemcy), Goldberg (Hiszpania) oraz Record Geijsitsu (Japonia). Zyskała także znakomite opinie w magazynach Early Music (Wielka Brytania) oraz Fanfare (Stany Zjednoczone). Również kolejna płyta - seria „Zapomniane Skarby” (ARS Produktion), zawierająca światowe premiery nagrań utworów mniej znanych kompozytorów zdobyła uznanie krytyków. Pod koniec 2009 roku orkiestra rozpoczęła nagrania pełnego cyklu koncertów fortepianowych Mozarta z Ronaldem Brautigam’em dla wydawnictwa BIS. Łącznie zespół nagrał ponad 40 płyt CD dla wytwórni CPO oraz ARS Produktion. Album z Das Größte Kind Johanna Matthesona otrzymał nagrodę Echo Klassik, natomiast płyta z symfoniami Bernharda Romberga nagrodę Supersonic.

Orkiestrze towarzyszy Chór Die Kölner Akademie grupa profesjonalnych wokalistów.

Orkiestra Historyczna {oh!} powstała w 2012 r. w Katowicach z inicjatywy grupy instrumentalistów - entuzjastów i pasjonatów muzyki dawnej skupionych wokół koncertmistrzyni Martyny Pastuszka oraz menadżera Artura Malke. Zespół tworzy kilkunastu znakomitych śląskich artystów, którzy zdobywali doświadczenie w podobnych zespołach w całej Europie. To pierwsza w regionie śląskim profesjonalna orkiestra, grająca na instrumentach dawnych, w znanym na całym świecie nurcie wykonawstwa zgodnego historycznie (Historically Informed Performance).

W tym roku Festiwal upamiętni również 1050. rocznicę Chrztu Polski i 90. rocznicę urodzin kompozytora Juliusza Łuciuka.

W programie Festiwalu znajdą się również koncerty muzyki cerkiewnej i synagogalnej, muzyki ze zbiorów jasnogórskich, chorału gregoriańskiego oraz światowych prawykonań.

„Muzyka za zbiorów jasnogórskich towarzyszy od kilku lat Festiwalowi. W tym roku wystąpi podczas Inauguracji Liturgicznej Festiwalu na Jasnej Górze Zespół Muzyki Dawnej „La Tempesta”” - podkreśli o. Nikodem Kilnar, paulin z Jasnej Góry, członek Rady Programowo-Artystycznej Festiwalu.

Jednym z ciekawszych wydarzeń Festiwalu będzie prawykonanie „Gregorian Jazz” Stanisława Fiałkowskiego oraz koncert „Verbum Incarnatum” z udziałem Pawła Gusnara, znakomitego saksofonisty sopranowego. Jedną z gwiazd Festiwalu będzie sopranistka Simone Kermes (Niemcy) oraz Narodowy Chór Ukrainy Dumka, który wykona Całonocne Czuwanie op. 37 Siergieja Rachmaninowa.

Na Festiwalu wykonane zostaną również „Nieszpory Tatrzańskie” z udziałem Jana Karpiela Bułecki.

Na zakończenie Festiwalu odbędzie się koncert w 1050. rocznicę Chrztu Polski pt. „historia Polski losami Świętych opowiedziana” w wykonaniu: Virum Schola Gregoriana Cardinalis Stephani Wyszyński, Chóru Filharmonii Częstochowskiej „Collegium Cantorum”, Chóru Instytutu Muzyki Akademii Jana Długosza i Orkiestry Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej im. Bronisława Hubermana.

Festiwalowi towarzyszyć będzie projekt „Etno Gaude Mater” i wystawa Tadeusza Żaczka „Duchowe pogranicze”.

Komitet honorowy Festiwalu tworzą: prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, abp Wacław Depo, metropolita częstochowski i o. Marian Waligóra, przeor Jasnej Góry.

Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater” w Częstochowie to obecnie największy w Polsce projekt promujący muzykę różnych religii i kultur. Festiwal ma dwie misje: dialog międzykulturowy w ramach trzech największych religii monoteistycznych: Chrześcijaństwa, Judaizmu i Islamu oraz promocję polskiej muzyki sakralnej, zarówno dawnej jak i współczesnej. Więcej informacji o Festiwalu na stronie http://www.gaudemater.com